Davletova Hamida Xasan qizi 1
DOI: https://doi.org/10.5281/zenodo.17318142
Google scholar:
Zenodo community: https://zenodo.org/records/17318142
Nordic_press journal:
MAQOLANI YUKLAB OLISH
SERTIFIKATNI YUKLAB OLISH
TAQRIZ:
Davletova Hamida Xasan qizining ushbu ilmiy maqolasi zamonaviy ta’lim jarayonida o‘quvchilarning ma’lumotlar bilan ishlash, ularni tahlil qilish va ilmiy talqin etish ko‘nikmalarini shakllantirish masalasiga bag‘ishlangan bo‘lib, hozirgi kunda ta’limda dolzarb bo‘lgan data-savodxonlik (data literacy) yo‘nalishining pedagogik jihatlarini yoritadi.
Maqolada muallif o‘quvchilarda ma’lumot yig‘ish, tozalash, tartibga solish, statistik tahlil, vizualizatsiya, model yaratish, trendlarni aniqlash kabi bosqichli tahlil jarayonlarini tizimli tarzda bayon etgan. Ayniqsa, jadval, grafik va diagramma bilan ishlashning amaliy jihatlari, ularning tahlil natijalarini tushunarli ko‘rsatishdagi o‘rni aniq misollar bilan ifodalangan.
Muallif ta’lim jarayonida kritik fikrlash, mantiqiy xulosa chiqarish, ilmiy dalillar asosida qaror qabul qilish ko‘nikmalarini rivojlantirish zarurligini asoslab bergan. Shuningdek, maqolada ma’lumotlarni tahlil qilish vositalari (Excel, Python, SQL, Tableau) haqida eslatib o‘tilgani, o‘quvchilarni zamonaviy raqamli vositalardan foydalanishga yo‘naltirish g‘oyasini ko‘rsatadi.
Maqolaning kuchli jihatlari:
Mavzu dolzarb bo‘lib, 21-asr kompetensiyalaridan biri – ma’lumotlarni tahlil qilish va interpretatsiya qilish ko‘nikmasini shakllantirishga qaratilgan;
Material tizimli va bosqichma-bosqich yoritilgan, har bir bo‘limda nazariya bilan bir qatorda amaliy misollar berilgan;
Til va uslub jihatidan maqola o‘quvchi uchun tushunarli, o‘qituvchi uchun metodik qo‘llanma sifatida ham foydali.
Biroq, maqolani yanada mukammallashtirish uchun quyidagi takliflar beriladi:
O‘quvchilarda ma’lumot tahlili ko‘nikmalarini shakllantirishda amaliy dars ssenariylari yoki tajriba natijalari keltirilsa, maqolaning ilmiy-amaliy qiymati oshadi.
Statistik tahlil usullarini ko‘rsatishda mahalliy yoki o‘quvchilarga oid real ma’lumotlar asosida namunalar berish tavsiya etiladi.
Maqolada keltirilgan rasm va jadval namunalari uchun izohlar va manbalar aniqroq keltirilsa, o‘quvchi uchun tushunarlilik oshadi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatini APA yoki GOST formatida rasmiylashtirish maqolaning akademik darajasini mustahkamlaydi.
Umuman olganda, maqola ilmiy, metodik va amaliy jihatdan foydali bo‘lib, ta’lim tizimida o‘quvchilarning ma’lumot bilan ishlash madaniyatini rivojlantirishga xizmat qiladi. U pedagoglar, metodistlar hamda o‘quv jarayonida raqamli kompetensiyalarni shakllantirish bilan shug‘ullanayotgan mutaxassislar uchun muhim ilmiy manba bo‘la oladi.
